Os grouchos e A corpo aberto viron luz en 2008 para compilar a escrita xornalística última de Manuel Rivas (A Coruña, 1957). Dous elos máis nun macrotexto que conforman, por caso, Galicia, Galicia e, no que ha vir, os poemas de A desaparición da neve. Porque a ollada é común e non se avén a xéneros, as mulleres levan cousas na cabeza dunha obra de Rivas para outra. Aquí: dornas fronte a Titanic, rumor confrontado a ruído, voces baixas arrepostas á maquinaria pesada da historia. Contra principios de irrealidade, V Internacional.
Andar con Rivas un par de rúas da Coruña é sentir un mapa que sobarda a xeografía e está n’Os libros arden mal (Xerais, 2006). Se paramos diante da que foi morada de Casares Quiroga lembra camiñar por Panadeiras de cativo, a docería de en fronte. O Campo da Leña muda en Campo da Forca porque os lugares teñen voz. A súa é serena e a conversa na cervexaría Dublín, horas demoradas.
ProTexta: A corpo aberto é o noveno volume que compila a súa escrita nos xornais, logo d’Os grouchos (Xerais, 2008), tamén deste ano. É este un traballo de recolleita e escolma?
Manuel Rivas: Non se trata tanto de abranguer un período, ten vontade de ser unha narración, ter un relato, un rumor. Incorpora diferentes xéneros dentro do xornalismo, entre eles o artigo de intervención, que no libro ten adrede unha estrutura como de blogue. Hai un traballo especial de escolma, mais tamén de urdir as follas que quería na procura desa narración. Sabendo que a natureza e a orixe desas pezas é diferente, resultaba particularmente interesante achegarse a facer con elas un relato. Afronteino cunha importancia especial porque recoller estas follas, para min as últimas do outono, é unha especie de fin de camiño.
P.: Cales pensa que poden ser as mudanzas no contacto cos lectores entre os dous soportes, o xornal e o libro?
M. R.: Na nosa percepción vemos o mundo como algo en cachizas. Un dos sentidos do noso traballo sería ser costureiros, intentar enfiar causas e efectos e tecer un texto con iso que aparece en anacos aparentemente desconexos, afastados ou fanados. Texto e tecido teñen moito que ver, mesmo na súa etimoloxía. A importancia do libro estaría en presentar o tecido. Tiña moito material, mesmo me preguntaba “como puiden escribir tanto?”, se non era demais. Pero estou especialmente satisfeito con este tecido que se chama A corpo aberto, penso que ten unha harmonía. Textos de actualidade e polo medio o que chamaría unha novela breve, a reportaxe sobre a familia Oesterheld, que é dos últimos textos en que máis me esmerei, que me fixo cavar máis na condición humana. Porque todo texto ten que ser primeiramente unha experiencia para un, non proxectada só no lector. Por iso falo de “a corpo aberto”. Os chineses falan duns pintores que necesitan anos para facer un caranguexo e doutros que o pintan coa palma da man, sen agardar polo pincel. Eses dous tempos están no libro e constitúen unha certa simetría. […]
Para continuar lendo:
Entrevista. ProTexta, revista de libros de TEMPOS Novos, 9. 2009
perfil: Xosé Manuel Pereiro // crítica de A corpo aberto: Xiana Arias // fotos: Tamara de la Fuente